Op maandag 6 februari heeft het bestuur van de Stichting HBU samen met twee Honoursstudenten van Farmacie en Molecular Life Sciences het symposium “The Future of Science” georganiseerd. Het doel van het symposium was om meer te leren over de verschillen binnen de wetenschap: wat is het verschil tussen onderzoek doen aan de universiteit, binnen een bedrijf, en voor een overheidsinstituut als het RIVM? Daarnaast was het doel om studenten te stimuleren om na te denken over hoe de wetenschap er in de toekomst idealiter uit zou moeten zien. Alle geïnteresseerde Honoursstudenten aan de UU binnen de bètawetenschappen waren welkom om het symposium bij te wonen. Uiteindelijk mochten we tegen de 40 studenten verwelkomen!

Het symposium werd geopend door prof. Femke van Wijk. In haar praatje trok Van Wijk een parallel tussen mieren en wetenschappers. Verrassend genoeg blijken die nog aardig veel overeen te hebben. Zoals mieren in een zogenaamde dodenspiraal terecht kunnen komen als zij signalen aan elkaar blijven geven als ze rondjes lopen, zo zijn wetenschappers op het moment te veel bezig met rondjes lopen in de publicatiecyclus. In plaats van dat de nadruk ligt op het onderzoek zelf, wordt er nu (te) veel aandacht besteed aan het schrijven van een mooi artikel. Bovendien gaat er vervolgens (te) veel geld naar het mogen publiceren van dat artikel in een wetenschappelijk tijdschrift. Op deze manier werken wij met z’n allen voor het systeem, in plaats van dat het systeem voor de wetenschap werkt. Zoals mieren uit een dodenspiraal kunnen worden gelokt met een sterk aanlokkelijk signaal, zo kunnen wij als wetenschappers ook allemaal iets veranderen in het systeem waarin wij nu zijn beland. Als toekomstige wetenschappers is het belangrijk om hierover te blijven nadenken en met nieuwe innovatieve oplossingen te komen om het systeem te helpen veranderen.

Na het praatje van Van Wijk was dr. Monique Slijper uitgenodigd om meer te vertellen over haar carrière aan de universiteit en in het bedrijfsleven. Wat zijn de verschillen tussen onderzoek doen aan de universiteit en onderzoek doen voor een bedrijf? Een van de eerste dingen die ter sprake kwam was de hoge werkdruk binnen de universiteit. Binnen een bedrijf is de werk-privébalans toch vaak wat beter en liggen de lonen toch vaak wat hoger. Tegelijkertijd is er binnen een bedrijf vaak wat minder vrijheid en is het doel van het onderzoek toch uiteindelijk vaak geld verdienen. Aan de universiteit ligt de werkdruk dan wellicht wat hoger en liggen de lonen wat lager, maar zijn er wel meer mogelijkheden om aan een project te liggen waar je interesses liggen. Het is goed om te beseffen dat elk bedrijf en elke onderzoeksgroep weer anders is. Een wetenschappelijke carrière is niet altijd te plannen. De boodschap die dr. Slijper aan de studenten meegaf was om alles zelf te ontdekken. Ver vooruit plannen kan wel, maar bijzondere kansen komen vaak onverwachts om de hoek.

Toen we meer hadden gehoord over werken als onderzoeker voor een bedrijf, kwam als derde spreker dr. Linda Visser meer vertellen over onderzoek doen binnen een overheidsinstituut. Na een PhD te hebben gedaan binnen de virologie is zij als bio-informaticus aan de slag gegaan bij het RIVM in Bilthoven. In haar presentatie vertelde ze meer over een onderzoek dat nu binnen het RIVM wordt uitgevoerd naar verschillende strains van meningokokken. Hiermee liet ze mooi zien dat binnen het RIVM de nadruk van het onderzoek niet ligt op publiceren of geld verdienen, maar dat het onderzoek gericht is om een beleid te vormen voor de nationale gezondheidszorg. De drie verschillende sprekers hebben de studenten een mooie inkijk gegeven in de verschillende takken waar wetenschap wordt uitgevoerd. De verschillen die aan bod zijn gekomen kunnen de studenten helpen nadenken over hun toekomst als wetenschapper en over de mogelijkheden na het afronden van een studie.

Na drie presentaties zijn we met elkaar in discussie gegaan over het onderwerp ‘predatory journalism’. Dit is een groeiend probleem waarbij wetenschappers door ‘fake journals’ worden benaderd om hun paper in te zenden, wat hierna zonder te bekijken online wordt gezet, waarna wetenschappers de rekening krijgen voor de publicatie. Daarbij draagt deze manier van publicatie, zonder peer-review, enorm bij aan de verspreiding van misinformatie. Via de sociale media is het lastig onderscheid maken tussen échte wetenschap en predatory journalism. De risico’s die hiermee gepaard gaan zijn duidelijk geworden tijdens de Corona pandemie. Met elkaar hebben wij gebrainstormd over hoe dit kan worden aangepakt in de toekomst.

De middag is afgesloten met een workshop over het betrekken van patiënten in fundamenteel kankeronderzoek. Dr. Colette ten Hove kwam meer vertellen over het Oncode-instituut en hoe zij proberen artsen, onderzoekers en patiënten met elkaar in contact te laten komen. Daarbij had ze een ervaringsdeskundige, Inge Roes, en onderzoeker, Antoinette van Weverwijk, meegenomen die met de studenten in gesprek gingen. Wat is het belang van het contact tussen de patiënt en de onderzoeker, en hoe draagt dit contact bij aan het onderzoek zelf? Het is goed om als onderzoeker op te hoogte te zijn wat er in een patiënt omgaat in een behandeltraject. Op deze manier kan de onderzoeker de patiënt beter begrijpen en inzien waarom een patiënt wel of niet besluit mee te doen met een onderzoek. Tegelijkertijd is het belangrijk dat de patiënt de mogelijkheid krijgt meer te weten over het onderzoek en dat de informatie over het onderzoek toegankelijk is. Persoonlijk contact tussen de patiënt en onderzoeker kan hier enorm aan bijdragen.

Al met al was het een leuke, interessante en vooral inspirerende middag waarin de studenten weer veel nieuwe indrukken hebben kunnen opdoen van de mogelijkheden en hindernissen die ze te wachten staan in hun toekomstige carrière als onderzoekers.

_{Deze activiteit is mede mogelijk gemaakt dankzij financiële steun van het Utrechts Universiteitsfonds.}